Иако во модерата ера сликарството се разви на многу начини и во многу правци и уметниците создаваат на повеќе различни површини, благодарение на технологијата и креативноста сликарското платно и понатаму е незаменливо како прва и основна подлога која се користи. Секако, и тоа не остана имуно на промените кои ги нуди современата технологија, но се зголеми и изборот помеѓу различни видови. Еве што треба да знаете за сликарските платна додека ги барате соодветните за себе.
Памук или лен
Веројатно додека го читате овој блог, имате барем едно парче од памук на Вас, а големи се шансите и кога купувате облека да барате пред се памук. Истиот материјал најчесто се користи за изработка на сликарски платна. Предностите на памукот за еден уметник се поволната цена и растегливоста. Платното од памук подготвено на правилен начин е долготрајно и најпознато кај повеќето од сликарите, пред се студентите, за маслени и акрилни бои. И кога станува збор за цврстината, памукот е на врвот. Единствената мана е што е премногу еластичен за слики со големи димензии.
Ленот е јак и издржлив материјал. И тој се користи за правење на облека но најчесто на облека за во лето. Оние кои сакат да бидат апсолутно сигурни во вечноста на своите дела, треба да сликат на ленено платно. Ленот го задржува своето природно масло во себе и ја чува флексибилноста на влакната , а тоа значи дека платното нема да стане кршливо. Се смета дека има подобра „природна“ ткаенина од памукот – што значи дека е достапен поголем избор на текстури. Благодарение на својата цврстина дури и со брзи движења за време на сликањето нема да се олабави како што е случај со памучното платно.
Грундирање на платното
Грундирање, импрегнирање или подготовка на платното подразбира површината на самото платно пред сликањето да биде покриена со премаз за грундирање. Најчест премаз е Gesso и толку е популарен што името на брендот стана синоним за самото средство. Без разлика на тоа дали платното е ленено или од памук, оваа постапка ќе го разубави и олесни Вашето сликање. Како и многу други работи во сликарството, грундирањето на платното се разликува кај акрилните и кај маслените бои. Кај акрилните бои грундирањето воопшто не е неопходно затоа што не ја оштетува целулозата. Од друга страна, ако сликате со маслени бои морате да знаете дека тие содржат врзивно средство кое со текот на времето го "јаде" платното и буквало прави дупка на него. Тоа се спречува со грундирањето, значи кај маслените бои на платно грундирањето е задолжително. Улогата на премачкувачот без разлика која е Вашата техника е да спречи самото платно да ја апсорбира бојата. Кога тоа би се случило мала количина на боја буквално ќе исчезне или ќе се згусне, две работи кои сигурно сакате да ги избегнете. Поради ова многу ретко се користат неподготвени платна.
Платната, било да се од памук или ленени можете сами да ги грундирате. За оваа постапка потребен Ви е горе наведениот премачкувач за грундирање и широка четка за да покриете што поголема површина од платното наеднаш. Ќе Ви треба мирна рака за да го нанесете рамномерно. Тоа можете да го направите во еден или два слоја. Кај грундирање на платно од памук можете да го користите акрилниот Gesso без разлика на тоа дали планирате да сликате со акрилни или со маслени бои, што ќе биде некој вид заштеда затоа што акрилниот е поефтин. Што се однесува до лененото платно, нивното грундирање бара вежба, затоа што е многу потешко, но кога ќе станете експерт како награда ќе добиете неверојатно мазно и круто платно, баш какво што Ви е потребно за извонредни дела. Добро е да знаете дека овој не така креативен дел од сликањето , можете да го прескокнете. Имено, можете да купите платна кои веќе се подготвени (грундирани), било да се ленени или памучни.
Боја на платното
Логиката не наведува да заклучиме дека платното треба да биде бело, за боите и формите кои ќе ги нанаесеме на него, јасно да се видат и од нив да го добиеме целиот потенцијал. Често се вели дека белата не е боја, туку отсуство на боја, па таквата површина е идеална за својата креативна реалност – во боја, да ја пренесеме на неа. Се тоа е во ред, но уметноста не мора да биде во склад со логиката. Да почнеме од фактот дека белата не е природна боја на платно ниту на едно од двата материјала од кои тоа се прави. Белото платно настанува кога го подготвувате со бел Gesso кој веќе го спомнавме. Со неговата примена боите ќе бидат поинтензивни, посебно светлите нијанси.
Меѓутоа, ако сакате темните бои да бидат интензивни, односно да заштедете од количината на потрошени темни бои, добро ќе Ви дојде црно платно. Кога сликате со маслени бои , ќе постигнете сјај и интензитет со помала количина што е многу важно, затоа што овие бои не се ни најмалку ефтини. Оваа платно е идеално решение за оние кои сакаат мрак или темнина за својата позадина затоа што не морате да трошите туби и туби маслени бои за се да прекриете, туку ќе почнете со подготвена површина , секако во овој случај со црн Gesso. Можете да ги насликате да кажеме Вашите соништа и да го нагласете присуството на неворојатни нијанси на потполно темна позадина. Црната е идеална позадина и за флуросцентни бои или бои со неонски сјај, како и металик нијансите на бои. Веќе подготвената црна позадина ќе Ви помогне да на најреалистичен можен начин ги пренесете свемирските чуда на платно како на пример - поларната светлост.
Веќе спомнавме дека покрај нашата перцепција, оригиналното платно не е бело, неговата природна боја е во светло кафеава нијанса или окер боја. И ова природна боја може да биде одлична позадина и да придонесе заштеда, но и инспирација. Платната во приридна боја можете да ги набавите подготвени со безбоен Gesso или можете сами да ги подготвите на тој начин. Оваа боја е идеална за пејзажи и е неверојатно лесно на неа да добиете фантастични нијанси на кафеава, окер, жолта, портокалова и други бои од овој спектар. Во последно време на овие платна популарна е и хербариум техниката- лепење на лисја од различни дрвја во комбинација со маслено и акрилно сликарство.
Дебелина на рамката
Можеби сметате дека дебелината на рамката, односно на летвите на кое платното е затегнато се подразбира колку и белата боја како основна и дека секогаш е иста, меѓутоа и овде се развила разновидност за подршка на Вашите креативни идеи.
Вообичаената дебелина на летвите е 2 см, и таа е идеална пред се кога знаете дека сликата ќе ја урамите на класичен начин кога ќе биде готова. Поголемите дебелини 4 см и 6 см, Ви даваат можност да го искористите секој милиметар од платното, па дури и страничниот дел. Можете да додадете посебни шари или ефекти на страничнте рабови, така да самите бидат дел од уметничкото дело. Исто така овие платна кога се на ѕидот или во просторот имаат посебен ефект на уште една димензија. Но дебелината на страничните летви не е единствена што влијае на урамувањето на платното. Освен Вашите желби, туку е уште една важна практична карактеристика. Кога производителот го затегнува платното на рамка најчесто ставаат шајки баш на страничните рабови, што значи дека подоцна ќе бидете принудени да ставете украсна рамка , затоа што сигурно не сакате да се гледат. Постои посебен вид на шпени кои се викаат музејски, при кои шајките кои го држаат платното затегнато се поставуваат на задната страна, на онаа која секако ќе биде на ѕидот и нема да се гледа, со рамка или без рамка. На тој начин ќе добиете мазни странични рбови и слобода да ги користите наместо да ги криете. Овој начин на затегнување порано се правеше на посебно барање и секако со доплата. И тука има напредок така да сега можете да најдете платна со шајки позади по вообичаени цени, а одлуката за рамка можете да ја оставите за подоцна.
Кога купувате платно, размислете за големината што Ви одговара,за да знаете дали повеќе Ви одговара памук или лен. После тоа, важно е да одлучите дали сакате сами да го подготвите или е подобро тој дел од работата веќе да биде завршен. Без разлика дали сами ќе нанесете премачкувач или ќе купите платно кое е веќе премачкано, имајте на ум колку бојата на премачкувачот може да Ви помогне при реализација на Вашите идеи,а на крајот кога ќе изберете дебелина на платното, размислете за изгледот на сликата кога веќе ќе биде на ѕидот.
